Çinli muhalif sanatçı Ai Weiwei’in Filistin konusunda gösterdiği tepkiden dolayı dört farklı sergisinin iptal edildiğini daha önce bu köşede yazmıştım. Ai Weiwei geçtiğimiz günlerde verdiği bir röportajda Avrupa’daki durumu tüm çıplaklığıyla bir kez daha gözler önüne serdi. Ai Weiwei verdiği röportajda birçok yabancı basın organının da ön plana çıkarttığı gibi şunu söylüyor:
Batı’daki sansür kimi zaman Mao Çin’inden daha kötü. Bugün pek çok insanın basit fikirlerini dile getirerek kovulduklarını, sansürlendiklerini görüyorum.
Batı dünyası gerçek yüzünü hiç saklamadı, sadece şimdi daha görünür oldu. Ve bütün bunların sadece başlangıç olduğunu düşünüyorum. Ama bu başlangıç sadece kötülerin güçlenmesi değil aynı zamanda iyilerin, haksızlık karşısında sesini yükseltenlerin de görünür olmasına, birlikteliğine yol açıyor.
Middle East Monitor web sitesinden Naima Morelli Palestine Museum US’in direktörü Faisal Saleh’le bir görüşme gerçekleştirmiş. Saleh bu görüşmede Venedik Bienali’nin yetkililerinin sanat ve politikanın birbirinden ayrı olduğunu bu sebeple sergiye yer veremeyeceklerini belirttiğinde hiç çekinmeden şu sözlerle cevap verdiğini aktarıyor: “Evet, sanat konusunda sizin kadar uzman olmayabilirim ama siyasetle sanatın iç içe olduğunu biliyorum. Gerçekten birini diğerinden ayıramazsınız.”
Venedik Bienali, Rusya, Ukrayna’ya saldırdığında hem Rusya’ya karşı çıktı hem de Ukrayna’ya özel ihtimam gösterdi. Bu yıl da İsrail’e Venedik Bienali’nde yer verirken Filistin’e yer vermiyor.
Çağdaş sanat söz konusu olduğunda politika ve sanatın iç içe geçtiğini, sanatın artık büyük çoğunlukla hisler değil düşünceler üzerinden ilerlediğini biliyoruz. Venedik Bienali’nin bu yaklaşımı Batı’nın “kendisinden” olmayana karşı olan tavrını bir kez daha gözler önüne sermesi bakımından son derece önemli. İnşallah Filistinli sanatçılar bir yolunu bulup Venedik’te yerlerini alabilirler, böylece mücadelelerine devam edebilirler.
Geçtiğimiz günlerde bir müddettir İstanbul’da bulunan Amin Alsaden’le tanıştım. Alsaden Irak asıllı, Kanada’da yaşayan bir sanat tarihçisi ve küratör. Harvard’da yaptığı doktorasında 20. Irak sanatında modernleşlemesini ele almış. Hem Batı’da hem de özellikle Körfez ülkelerinde yaptığı küratöryel çalışmalarını önceden biliyor, takip etmeye çalışıyordum. Alsaden hem bir saha araştırması hem de Türk sanat ortamını yakından anlayabilmek için bir müddettir İstanbul’da. Bu kapsamda perşembe akşamı saat 18.30’da “Arap Modernizminin Tanımlanması Üzerine Notlar” başlıklı bir konuşma yapacak. Salt, Beyoğlu’nda gerçekleşecek konuşmanın dili İngilizce (tercüme olmayacak) ve kayıt gerekmiyor. Bizde Ortadoğu uzmanları olayın hep politik, siyasi, askeri tarafına; sanat profesyonelleri ise Batı’ya baktıkları (çok az sayıda başka bölgelerle ilgilenenler de mevcut) için bu konuşmanın konunun ilgilisi gençler ve önyargısızlar için önemli olduğunu düşünüyorum.
Hz. Mevlana’nın vefatının 750. yılı anma etkinlikleri kapsamında Sultanahmet Meydanı’ndan bulunan Türk-İslam Eserleri Müzesi’nde Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen bir sergi var. Sergide Türk İslam Eserleri Müzesi, Galata Mevlevihanesi, Sakıp Sabancı Müzesi, Sadberk Hanım Müzesi ve Resim ve Heykel Müzesi’nden her zaman görmenin nasip olmayacağı son derece nadide eserler yer alıyor. Sadece ülkemiz için değil bütün insanlık için büyük ilham kaynağı olan Mevlana Hazretlerini anlayabilmek, biraz olsun tanıyabilmek maksadıyla bu sergiyi ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz.