ADAM OL ADAM DEMEK NE ANLAMA GELİYOR?

Adamın Aslı Âdem’dir “Adam olmak”, çalışıp ilim tahsil etmekle, terakki ile ulaşılabilen ve meleke halini aldığı için devamlılık gösteren bir “davranış güzeliği”ne yahut kemalata nailiyettir. Onun için ebeveynler, “Evladımız okusun -yahut büyüsün- adam olsun” derler. Fakat “adamlık”, bu “okuma” veya “büyüme”nin sonunda ulaşılan mevki ve makamla değil “ muamele ” ile kaim olur. “Adam olmak” tabirindeki “adam” kelimesi “âdem”den galattır; dolayısıyla adam olmak aslında “âdem olmak”tır. Kelimenin arka planındaki cinsiyet manası buradan gelmektedir. Bâkî’nin, “İnsân-ı kâmil olmağa sa‘y eyle âdem ol” veya Nev‘î’nin,“ Nev‘iyâ lâzım değil olmak fülân ibn-i fülân / Ma‘rifet kesbeyle tâ bir âdem ol Âdem gibi” mısralarında hem “adam” lafzı doğru imlası ile “âdem” şeklinde kullanılmış, hem de adam olmanın çalışma ve marifet kazanmayla alakasına işaret edilmiştir. Yine Bâkî’nin de belirttiği gibi bizim kültürümüzde “adam”ın tam karşılığı “insân-ı kâmil”dir. Böyle olduğu içindir ki her insan “adam” değildir.