Hasan-ı Basrî [rahmetullahi aleyh] nifakı şöyle tanımlıyor: “İnsanın içiyle dışının aynı olmaması, sözüyle işinin birbirini tutmaması, bir kimsenin yanındayken gösterilen davranış ile, arkasından gösterilen davranışın farklı olmasıdır.”
Yani nifak ikiyüzlülüktür ve bu ikiyüzlülük, iman, ibadet ve bütün işlerde görünebilecek bir çirkinliktir. Büyük günahtır. İnsanın kendini her türlü nifaktan temizleyip Allah’a karşı dürüst bir kul olması gerekir.
Önce Ne Yapmalı?
Büyük âlim ve mutasavvıf Hâris el-Muhâsibî [kuddise sırruhû] anlatıyor: “Bir defasında Ebû Cafer Muhammed b. Musa’ya, ‘Allah’a gidilecek yolda yapacağım ilk iş nedir?’ diye sordum. ‘Allah Teâlâ’nın bildirdiği şekilde O’na yönelmektir’ dedi. ‘Allah’a yönelmek nedir?’ diye sordum. ‘Tövbe etmektir ey genç’ dedi. ‘Peki, tövbe nedir?’ diye sordum. ‘Tövbe, günahlara pişmanlık duymak, işlediğin o günahlara dönmemeye azmetmek, kararlı olmak, günaha götüren her şeyden kaçmaktır. Zira Allah Azze ve Celle şöyle buyurmaktadır: ‘Bir de onlar, işledikleri o kötülüklerde/günahlarda bile bile ısrar etmezler, o günahları sürdürmezler.’ (Âl-i İmrân 3/135).”