Derecelendirme kuruluşları ekonomilerin kredibilitesini ölçen ve piyasalarda hakimiyetleri gittikçe artan kurumlardır. Bunun iki sebebi var. Birinci sebebi, borç vermek isteyen kuruluşlar, borç verecekleri ülke veya firmanın mevcut bilgilerine ulaşmaları zor olduğu için bu bilgilere sahip ve piyasaya hakim olmaları nedeniyle derecelendirme kuruluşları vasıtasıyla önemli bilgilere ulaşmaktadırlar. Diğer sebebi ise, borçlanmak isteyen ülkeler veya kurumlar da derecelendirme kuruşları vasıtasıyla kısa sürede istedikleri borçlanmayı yapabiliyorlar. Bu da ülkeleri ve firmaları derecelendirmeye olan bağımlılığını arttırırken bu kuruluşların verdiği derecelendirme notuna da mahkum hale getirmektedirler. DÜNYADA DERECELENDİRME KURULUŞLARI Dünyada çok sayıda derecelendirme kuruluşu mevcuttur. Ancak piyasada ülke derecelendirmesi ve başta da banka ve kuruluşların derecelendirmesini yapan yani piyasaya hakim çok az sayıda derecelendirme kuruluşu bulunmaktadır. Sıklıkla ismini duyduğumuz ve dünyada hakim olan derecelendirme kuruluşları Moody’s, Standard and Poor’s (S&P) ve Fitch kredi derecelendirme kuruluşlarıdır. Çok az sayıda derecelendirme kuruluşunun piyasaya hakim olması bu kuruluşların hem değerlendirmelerinin objektifliğini hem de kritik dönemlerde açıkladıkları derecelendirme notlarının gerçek değerini tartışmalı hale getirmektedir. Türkiye’nin derecelendirme kuruluşlarından aldığı notlara ve bu kuruluşların açıkladıkları raporlara ekonomiyi temsil etmediği gerekçesiyle sürekli olarak haklı bir itirazının olması da tesadüf değildir. DERECELENDİRME KURULUŞLARININ NOTU NEDEN ÖNEMLİ? Ülkelerin kredi notu yalnızca derecelendirme kuruluşları tarafından belirlenen notlar değildir. Mesela CDS, yani kredi risk primi önemli bir göstergedir. Ancak, ülkelerin veya kurumların derecelendirme kuruluşlarından aldıkları kredi notu birçok açıdan önemli hale geliyor. Şöyle ki; derecelendirme kuruluşu tarafından belirlenen ülke notu, ülkenin hangi faiz oranlarında borç alacağını belirlediği gibi ülkedeki finansal kuruluşların aldıkları kredi notunu da belirlemektedir. Çünkü, ülkeye ait bir bankanın kredi notu çok iyi olsa da bankanın alacağı kredi notunun üst tavanı ülke notu ile sınırlı tutulmaktadır. Bu da, birçok bankanın ve kuruluşun derecelendirme kuruluşları tarafından haksız bir şekilde cezalandırması anlamına gelmektedir. Bunlara rağmen halen dünyada yaklaşık aktif 70-80 derecelendirme kuruluşu olsa da yaklaşık yüz yıldan beri dünyada derecelendirme sektörüne hakim olan Moody’s, Standard & Poor’s ve Fitch Ratings derecelendirme kuruluşlarına ciddi rakip çıkmaması da önemli bir eksikliktir.