Adamın Aslı Âdem’dir

Adamın Aslı Âdem’dir Adam olmak , çalışıp ilim tahsil etmekle, terakki ile ulaşılabilen ve meleke halini aldığı için devamlılık gösteren bir davranış güzeliği ne yahut kemalata nailiyettir. Onun için ebeveynler, Evladımız okusun -yahut büyüsün- adam olsun derler. Fakat adamlık , bu okuma veya büyüme nin sonunda ulaşılan mevki ve makamla değil muamele ile kaim olur. Adam olmak tabirindeki adam kelimesi âdem den galattır; dolayısıyla adam olmak aslında âdem olmak tır. Kelimenin arka planındaki cinsiyet manası buradan gelmektedir. Bâkî’nin, İnsân-ı kâmil olmağa sa‘y eyle âdem ol veya Nev‘î’nin, Nev‘iyâ lâzım değil olmak fülân ibn-i fülân / Ma‘rifet kesbeyle tâ bir âdem ol Âdem gibi mısralarında hem adam lafzı doğru imlası ile âdem şeklinde kullanılmış, hem de adam olmanın çalışma ve marifet kazanmayla alakasına işaret edilmiştir. Yine Bâkî’nin de belirttiği gibi bizim kültürümüzde adam ın tam karşılığı insân-ı kâmil dir. Böyle olduğu içindir ki her insan adam değildir.