Tövbenin şartlarının en önemlisi, hak sahiplerine hakkını ödemektir. Hak sahibi ikidir: Kullar ve Allah Teâlâ. Kul hakları için helâlleşmek gerekir. Gıybet edilen bir kimseden münasip bir lisanla af dilemek gibi. Hak sahiplerine haklarını ödemek, helâl ettirmek, mirası layıkıyla sahibine vermek gerekir. Miras meşru ölçülere göre taksim edilmezse vebali vardır. Kul hakkı ortaya çıkar.
Allah Teâlâ’nın hakları için de, ilâhî emirler yapılmamış, kazâya bırakılmış ise, bunları yerine getirmektir. Üç sene namaz kılınmadıysa, üç senelik namazı kazâ etmek gibi. Kul hakkını eda etmek ve ilâhî emirlere yönelik kazâları yerine getirmek, o günahlara kefâret olur.
Helâl Nimet
Peygamber Efendimiz [sallallahu aleyhi vesellem] şöyle dua edilmesini tavsiye ederdi:
“Allahümmekfinî bi-helâlike an harâmike ve ağninî bi-fadlike ammen sivâke.”
Anlamı: “Allahım helâl olan nimetlerinle yetinmemi, haramlardan uzak durmamı nasip eyle. Lutuf ve kereminle beni senden başkasına muhtaç eyleme.” (Hâkim)